Istnieje wiele zagadek, które otaczają Peru i jego zaginione fascynujące cywilizacje. Około 450 km na południe od Limy znajduje się małe miasteczko Nazca, które jest domem dla jednej z największych tajemnic świata – Lini Nazca.
Linie Nazca to zbiór malunków tzw. geoglifów wyrytych na pustynnej ziemi Peru około 2000 lat temu (prawdopodobnie) przez starożytną kulturę Nazca, które ze względu na swoją mistykę należą do najbardziej niezbadanych sekretów nauk archeologicznych naszej planety.
Geoglify, które obejmują obszar prawie 500 km2, znajdują się w jednym z najrzadziej zaludnionych miejsc na Ziemi i przedstawiają wizerunki odpowiadające charakterystyką najróżniejszych zwierząt, roślin, figur geometrycznych oraz wielu linii prostych o długości nawet 48 km.
Po opuszczeniu dżungli w Iquitos i wylądowaniu na lotnisku w Limie, skąd odebraliśmy samochód wypożyczony przez firmę Alamo Rent A Car, tuż przed zachodem słońca, ósmego dnia naszego pobytu w Peru dotarliśmy do Nazca – mocno zakurzonego miasta w prowincji Ica, gdzie znajdują się nie tylko naukowe Linie Nazca wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, ale także inne ciekawe znaleziska archeologiczne, które również warto zobaczyć.
Zagadkowe geoglify ludu Nazca zwiedziliśmy na dwa sposoby:
Jednego dnia z samego rana pojechaliśmy na lotnisko miejskie imienia Maria Reiche, skąd odbyliśmy krótki lot, dzięki któremu szybując nad peruwiańską pustynią, mogliśmy podziwiać nadzwyczajność dzieł stworzonych tysiące lat temu.
Innego dnia (praktycznie na końcu naszego pobytu w Peru) podróżując z Huacachina do Paracas, przejeżdżając drogą krajową, przy której znajdują się wieże strażnicze, postanowiliśmy skorzystać z możliwości i wejść na 13-metrową wieżę widokową Torre Mirador de las Lineas de Nasca, która pozwala zobaczyć trzy postacie: dwie ręce, drzewo oraz jaszczurkę.
Lot nad liniami Nazca był niesamowitym przeżyciem i zgodnie twierdzimy, że to najlepszy sposób, aby w pełni docenić nietypowość reliktów przeszłości naszej planety.
Linie Nazca Fotorelacja
Odprawa biletowo- bagażowa na lotnisku Maria Reiche w Nazca
Przed wejściem na pokład samolotu otrzymaliśmy certyfikat lotu 🙂 (uwielbiam tego typu pamiątki)
Samoloty gotowe do startu 🙂
Na pokładzie usłyszeliśmy od kapitanów, w jaki sposób będziemy podróżować a na odwrocie naszego certyfikatu znaleźliśmy mapkę z trasą naszej podróży. Pamiętaj, że trasa nie obejmuje wszystkich figur, które znajdują się na pustyni, ponieważ są ich setki, jednak to, czego doświadczysz i co zobaczysz, jest jak najbardziej godne polecenia.
Jeśli zastanawiasz się które miejsce w samolocie oferuje najlepszy widok to już odpowiadam, żadne. Każdy pasażer siedzi przy oknie a piloci nawigują samolotem tak, aby obie strony w odpowiednim czasie znalazły “pod skrzydłem” samolotu geoglif zaznaczony na mapce, o której wspomniałam już wyżej. Na pokładzie samolotu łącznie z dwoma kapitanami znajduje się 8 osób.
Loty nad geoglifami Nazca polecam zarezerwować z wyprzedzeniem przez firmę Aero Nazca tutaj.
Aby skorzystać z maksymalnej widoczności na liniach, zalecane są przeloty poranne. Nasz lot odbyliśmy o godzinie 10:00 rano.
TIP! Osoby podatne na chorobę lokomocyjną z przezorności powinny zażyć leki. Nam nie były one potrzebne, ale nie da się ukryć, że lot nie należał do spokojnych. Zwłaszcza na końcu lotu piloci za naszym przyzwoleniem manewrowali samolotem tak, że poczuliśmy oderwanie się naszych ciał od siedzeń maszyny. Wrażenia jak po najwyższej kolejce górskiej na świecie, do której prawdopodobnie nigdy w życiu bym nie wsiadła, ale warto było przeżyć tak niesamowity lot.
Odkrycie lini Nazca
Do roku 1901 Nazca była zupełnie niezauważalnym miastem przez resztę świata. Dopiero kiedy niemiecki archeolog Friedrich Max Uhle, opisywany przez niektórych archeologów jako ojciec archeologii peruwiańskiej i powszechnie uważany za odkrywce kultury Nazca, w trakcie swoich badań nad wykopaliskami w okolicach wyżej wspomnianego miasta odkrył pozostałości wyjątkowej kultury prekolumbijskiej małe i ciche miasteczko zwróciło na siebie uwagę.
W 1927 roku 26 lat po odkryciach dokonanych przez Doktora Friedricha Maxa Uhle doszło do kolejnego okrycia linii Nazca. Pierwsze geoglify zostały odkryte przez peruwiańskiego archeologa Toribio Mejia Xesspe, który zauważył je podczas wędrówki po okolicznych wzgórzach.
Do ogromnego przełomu doszło w latach trzydziestych XX wieku. Wraz z rozwojem technologii lotniczej, Linie Nazca, które są prawie niemożliwe do odczytania z ziemi zaczęły być bardziej zauważalne co spowodowało ogrom zainteresowań ze strony geologów, którzy próbowali odkryć tajemnicę powstania tych niezwykłych znalezisk.
Kolejną ważną badaczką w historii linii Nazca była Maria Reiche, niemiecka archeolog i matematyczka, która poświęciła pustynnemu regionowi Nazca wiele lat badań oraz z niezwykłą precyzją zmierzyła i sporządziła mapę większości linii Nazca.
Co ciekawe do dzisiejszego dnia odkrywane są nowe figury na pustynnym terenie Nazca, a w tym celu wykorzystywana jest również sztuczna inteligencja. Ze względu na zmieniający się klimat odkrycie i ochrona jak największej ilości geoglifów w jak najszybszym czasie jest niezmiernie ważna.
Geoglify: Lizard (jaszczurka), Tree (drzewo), Hands (ręce)
Powstanie lini Nazca
Dog (pies)
Przez wiele pokoleń Nazca tworzyli linie poprzez wykopywanie płytkich rowów w ziemi i odgarnianiu czerwonobrązowych kamyków pokrytych tlenkiem żelaza, które tworzą wierzchnią warstwę gleby pustyni. Odgarnięta wierzchnia warstwa odsłania jasną glinę i ziemię wapienną, która mocno kontrastuje z otaczająca powierzchnią ziemi i dzięki której widoczne są te fascynujące linie.
Linie Nazca można podzielić na trzy główne kategorie. Linie proste, figury geograficzne i wzory graficzne. Pierwsza grupa jest najdłuższa i najliczniejsza. Niektóre linie rozciągają się przez pustynię na ponad 40 kilometrów.
Najprawdopodobniej mieszkańcy Nazca zaczynali od mniejszych rysunków a wraz z udoskonalonymi umiejętnościami i technikami zaczęli je powiększać. Nie do końca wiadomo, w jaki sposób wyznaczali obszar swoich dzieł.
W większości miejsc na świecie wiatr deszcz i erozja szybko usunęłyby ślady takiego zjawiska w ciągu kilku lat. Linie Nazca przetrwały wyjątkowo dobrze dzięki niewiarygodnie suchemu i bezwietrznemu klimatowi, który panuje na peruwiańskiej pustyni.
W 2009 roku geoglify z Nazca po raz pierwszy doznały zniszczeń poprzez opady deszczu. Woda deszczowa spływająca z pobliskiej autostrady zepsuła jeden z kształtów dłoni starożytnego miejsca.
Znaczenie lini Nazca
Hummingbird ( koliber)
Ustalenie, w jaki sposób linie zostały wykonane, było znacznie łatwiejsze niż ustalenie powodu, dla którego je wykonano. Jedna z teorii głosi, że linie tworzą gigantyczny kalendarz astronomiczny, niezbędny do obliczenia czasu sadzenia i zbiorów. Zgodnie z tą teorią mieszkańcy Nazca byli w stanie przewidzieć między innymi nadejście deszczu. Inna z teorii sugeruje, że linie były używane do celów ceremonialnych lub religijnych oraz że zawierają wskazówki dotyczące podziemnych źródeł wody. Chociaż, żadna teoria nie jest uznana za fakt, wielu badaczy sugeruje, że linie mogły być wielofunkcyjne.
Condor ( kondor)
Hands (ręce), Tree (drzewo), Lizard (jaszczurka)
Flower (kwiatek)
Monkey (małpa)
Astronaut (Astronauta) pod skrzydłem samolotu
Bogaci o nowe doświadczenia, pełni niesamowitych wrażeń szczęśliwie wylądowaliśmy na ziemi 🙂
Jak już wcześniej wspomniałam linie Nazca można podziwiać również z wierzy widokowej znajdującej się przy drodze autostrady. Chociaż z wierzy nie ma jakiegoś nadzwyczajnego widoku, to zawsze lepsze to niż nic. Podróżując po Peru linie Nazca absolutnie powinny znaleźć się na Twojej liście must see, bo tak odległy zakątek na naszej planecie, jakim jest Peru to nie tylko przepiękne krajobrazy, ale również interesująca i fascynująca starożytność. Poniżej kilka ujęć z wierzy widokowej Torre Mirador de las Lineas de Nasca.
Inne atrakcje w okolicy Nazca
Cmentarz Chauchilla
Po locie nad liniami Nazca wsiedliśmy w samochód i ruszyliśmy 30 km na południowy wschód od Nazca w kierunku cmentarza Chauchilla.
Cmentarz Chauchila to nekropolia z czasów przed okresem Inków, związana z kulturą Ica, Chincha a niektórzy twierdzą, że również z kultórą Nazca, gdzie można zobaczyć pozostałości starej cywilizacji, w tym mumie w ich oryginalnych grobowcach.
Cmentarz odkryto w latach dwudziestych XX wieku, ale za oficjalne stanowisko archeologiczne uznano go dopiero w 1997 roku. Przez długi czas cmentarz Chauchilla był plądrowany przez rabusiów grobów co spowodowało, iż wiele cennych zabytków archeologicznych zaginęło. Na szczęście porozrzucane znaleziska zostały przejęte przez archeologów i po wykonanych badaniach grobowce zostały dokładnie odrestaurowane i służą dziś za wyjątkową, choć bardzo nietypową atrakcję turystyczną. W grobowcach znajdują się jedne z najlepiej zachowanych mumii, kości, czaszek, a także fragmenty ceramiki, tekstyliów i różnego rodzaju ofiary w postaci osobistych przedmiotów zmarłego.
Mumie znalezione na cmentarzu Chauchilla, pomimo swojego wieku (według niektórych archeologów miejsce to datuje się na ponad 1200 lat) zachowane są w bardzo dobrym stanie a na wielu z nich nadal można dostrzec resztki włosów, a nawet resztki skóry!
Za dobrze zachowany stan znalezionych mumii na cmentarzu Chauchilla odpowiadają dwa czynniki.
Pierwszym z nich był sposób przygotowania ciał do pochówku.
W starożytnym Peru wierzono w “inne życie po śmierci”, dlatego też prawie wszystkie starożytne kultury mumifikowały swoich bliskich, a zwłaszcza władców lub ważne osobistości. Takie modyfikacje miały bardzo rygorystyczną procedurę. Zmarłych przykrywano haftowaną bawełną, malowano żywicą, a następnie chowano w grobowcach z cegieł mułowych. To powstrzymywało owady i spowolniało bakterie, które mogły przyśpieszyć rozkład ciała.
Drugim czynnikiem, który miał znaczący wpływ na dobrą konserwację mumii to suchy klimat pustyni, jaki panuje w Nazca.
Poniżej krótka fotorelacja z jedynego peruwiańskiego stanowiska archeologicznego, gdzie można zobaczyć mumie w ich oryginalnych grobowcach.
Ostatnie kilometrów na cmentarz Chauchilla prowadzi drogą polną co już samo w sobie jest ciekawą przygodą i zachęca do robienia zdjęć krajobrazów.
Po przybyciu na miejsce należy kupić bilet wstępu i można ruszać, zwiedzać grobowce…
Ceramicas Emilia
Po niesamowitych wrażeniach z lotu nad geoglifami postanowiliśmy, że chcemy mieć z tego miejsca jakąś wyjątkową pamiątkę. Coś, co postawimy na półce i będzie nam przypominało o naszej peruwiańskiej przygodzie. W tym celu po odwiedzeniu cmentarza Chauchilla pojechaliśmy do Ceramicas Emilia, małej rodzinnej wytwórni tradycyjnego rzemiosła z Nazca.
Ceramica cywilizacji Nazca, która rozkwitła w starożytnym Peru między 200 r. p.n.e. a 600 r.n.e., jest jedną z najbardziej charakterystycznych dzieł sztuki wytwarzanych przez jakąkolwiek cywilizację starożytną.
W warsztacie “Ceramicas Emilia” Pana Andresa Rolando Calle Benavidesa syna Wielkiego Mistrza Artesania Andresa Calle Floresa, który był jednym z pierwszych odkrywców ceramiki z Nazca można znaleźć doskonałe repliki garnków i innej ceramiki, znajdujące się w głównych muzeach Peru.
Wszystkie wytwory ceramiczne w Ceramicas Emilia są wykonane przy użyciu ówczesnych technik i naturalnych materiałów.
Ceramika z Nazca jest to rodzaj ceramiki polichromowanej, która może mieć aż 12 kolorów. Wzory na naczyniach ceramicznych były ważnym środkiem przekazywania wspólnych idei i praktyk religijnych. Naczynia ceramiczne wytwarzane były zatem nie tylko do użytku codziennego, ale również do użytku rytualnego, czyli pochówku ofiary, jak i również zwykłą dekorację.
Cechą charakterystyczna ceramiki z Nazca są grube czarne kontury i kolory, które uzyskuje się w wyniku zmieszania wody z pigmentami mineralnymi, takimi jak: mangan w przypadku czerni i tlenek żelaza w przypadku czerwieni. Tła wytworów ceramicznych były i są zazwyczaj w kolorze białym, brązowym, czerwonym lub czarnym.
Mury Los Paredones
Po udanych zakupach w Ceramicas Emilia pojechaliśmy na obrzeża współczesnej Nazca (około 2 km od miasta), aby zobaczyć mury Paredones, stanowisko geologiczne, które było centrum administracyjnym innej fascynującej starożytnej cywilizacji tzw. Inków, którzy przybyli na równiny Nazca około 1000 lat po zaniku kultury Nazca.
Los Paredones zbudowano w XIV wieku, a badania historyczne wykazały, iż pierwotna nazwa miejsca Inków to Caxamarca. Obiekt Los Paredones co z języka hiszpańskiego oznacza ruiny, został zbudowany w celu sprawowania kontroli administracyjnej i prawdopodobnie był łącznikiem między osadami przybrzeżnymi i śródlądowymi.
Do atrakcji prowadzi szlak, z którego mamy piękny widok na miasto z górami w tle.
Paredones składało się z szeregu budynków zbudowanych z cegły mułowej zwanej Adobe, kamiennego pałacu i korytarza prowadzącego do schodów niegdyś świątyni słońca.
Piramida Cahuachi
Kolejną ciekawą atrakcją w rejonie Nazca są Piramidy Cahuachi, które stanowią jedne z najmniej zbadanych stanowisk archeologicznych na wybrzeżu.
Pierwotnie archeolodzy wierzyli, że Cahuachi było stolicą cywilizacji Nazca. Niestety teoria ta nie została poparta dowodami archeologicznymi. Obecnie uważa się, że Cahuachi to święte miejsce Nazkanów, do którego odbywała się raz w roku tajemnicza pielgrzymka, podczas której do regionu napływały dziesiątki tysięcy wyznawców religii, aby wziąć udział w rytuałach religijnych, których cel i metody pozostają nieznane.
Cahuachi było systematycznie zasypywane ziemią a jego opuszczenie było zaplanowane celowo. Dlaczego? To pytanie pozostaje niestety bez odpowiedzi. Pomimo iż teren nie jest całkowicie wykopany to wiadomo, że centrum ceremonialne rozciągało się na powierzchni 150 ha.
Podobnie jak na cmentarzu Chauchilla suchy klimat Nazca umożliwił ochronę wielu artefaktów archeologicznych i mumii. Niestety również jak na cmentarzu Chauchilla, Cahuachi przez długi czas było narażone na ataki rabusiów, co spowodowało, iż większość cennych przedmiotów została zrabowana. Sporadyczne znaleziska obejmują głównie mumie owinięte w delikatne tkaniny, sporą kolekcję ceramiki, która przeznaczona była w głównej mierze do codziennego użytku, a także wiele tekstyliów.
Cahuachi położone jest w południowej dolinie Nazca około 50 minut wyboistej drogi od miasta Nazca.
Wyciągamy drona, żeby zobaczyć piramidy Cahuachi z innej perspektywy 😉
Kontrukcja Cahuachi z lotu ptaka
Na tle odkopanej Wielkiej Piramidy. Piramida o wysokości 28 metrów obejmuje siedem poziomów i była używana do ceremonii religijnych. Konstrukcja o szerokości 100 metrów została zbudowana około 250 roku naszej ery i uważana jest za główną świątynię Cahuachi, ponieważ to właśnie w różnych miejscach Wielkiej Piramidy znaleziono około 20 odciętych głów ofiar.
Zostawiamy fotogeniczną drogę prowadzącą do Cahuachi za sobą i wracamy do Nazca, do hotelu (DM Hotels Nazca), w którym spędziliśmy nasz pobyt i w którym przypadkowo znajduje się Planetarium, które również odwiedziliśmy.
Planetarium Maria Reiche
Jak już wcześniej nadmieniłam Planetarium Maria Reiche znajduje się na terenie hotelu DM w Nazca. Wizyta w planetarium jest bardzo interesująca i stanowi idealne uzupełnienie lotu nad liniami Nazca. W środku planetarium wyświetlany jest interesujący wykład dotyczący życia Marii Reicha oraz jej badań nad liniami Nazca. Wykład przedstawia ciekawe powiązanie linii z astronomią oraz uzmysławia, że geoglify miały bardziej złożony cel dla cywilizacji Nazca niż samo modlenie się do bogów o wodę.
Na koniec wizyty mieliśmy szansę zobaczyć planetę Saturna i jego pierścienie przez potężny teleskop. To był bardzo imponujący widok! Nigdy wcześniej nie mieliśmy możliwości zobaczyć czegoś tak fantastycznego. Mocno polecam odwiedzić to miejsce!
Planetarium za dnia i tuż obok widoczny pokój hotelu DM, w którym mieszkała Maria Reiche.
TEN WPIS JEST CZĘŚCIĄ SERII POSTÓW NASZEJ PODRÓŻY PO PERU KTÓRĄ ODBYLIŚMY W 2022 ROKU